Karl Marx, 5 Mayıs 1818'de Almanya'nın Rhine
Eyaleti'nin Trier kasabasında doğdu. Orta öğretimini Trier'de tamamladı. Bonn ve
Berlin üniversitelerinde hukuk öğrenimi görürken tarih ve felsefeyle ilgilendi,
Hegelci E. Gans'ın derslerini izledi. 1841'de "Demokritos'un ve Epikuros'un Doğa
Felsefelerinin Farklılıkları" adlı doktora tezinde, dinin maddecilik açısından
eleştirisini yaptı.
Sol Hegelcilere katılarak Bauer kardeşlerle dostluk
kurarken, bir yandan da Feuerbach'ın etkisinde kalıp 1842'de, muhalefetteki
radikal burjuvalar tarafından kurulan Rheinische Zeitung gazetesinin yazı işleri
yöneticiliğini yaptı.
Saint-Simon, Fourier, Proudhon gibi yazarları
okuyarak Fransız sosyalizmini tanımaya çalıştı. 1843'te çocukluk arkadaşı Jenny
von Westphalen ile evlendi. Rheinische Zeitung gazetesi 1843'te kapatıldıktan
sonra Paris'e yerleşti. Fransız-Alman Yıllıkları'nı yayımladı (1844). Derginin
bu ilk ve tek sayısında, Yahudi Sorunu adlı yazısıyla siyasal savaşım
konusundaki görüşlerini ilk kez açıkladı. Aynı yıl Engels'le dostluk kuran Marx okurken tuttuğu
notlardan oluşan 1844 El Yazmaları'nda, ana temasını yabancılaşmanın oluşturduğu
hümanist bir felsefe geliştirdi.
Engels'le ortak ilk metninde (Kutsal Aile, 1845)
tarih felsefesini maddeci görüş açısından eleştirdi. 1845'te Vorwarts gazetesi
yazıkurulu üyeleriyle birlikte sürülünce Brüksele yerleşti. Birkaç ay sonra
Engels'in de Brüksel'e gitmesiyle ortak eserlerinin ikincisini (Feuerbach
Üzerine Savlar, 1845) ve üçüncüsünü (Alman İdeolojisi, 1845-1846) yayımladı.
Kuramsal çalışmalarının yanısıra, sosyalist işçilerle ve Alman göçmenlerle
ilişkilerini sıklaştırdı. Brüksel Alman İşçileri Derneği'ni kurdu ve Engels'le
birlikte bir komünist yazışma ağı oluşturdu. Komünistler Birliği'nin isteği
üzerine Komünist Manifesto'yu yazdıkları bu yıllar, ikisi için de geçmişteki
felsefi bilinçleriyle hesaplaşma ve tarihsel maddeciliği geliştirme yılları
oldu: Bu yüzden, geçmişten kopuşları hem siyasal hem de kuramsal nitelikteydi.
1848 İhtilali patlak verince, Belçika'dan sınır
dışı edilen Marx, Köln'e yerleşerek, Neue Rheinische Zeitung gazetesini
çıkarmaya başladı. Bu gazetede işçilere yönelik makaleler yayımladı (Ücretli
Emek ve Sermaye, 1849).
Almanya'dan, hemen sonra da yeniden Fransa'dan
sınırdışı edilince, 1849'da, ömrünün sonuna kadar kalacağı Londra'ya yerleşti.
Yoksulluk içinde yaşadığı bu dönemde iktisat incelemelerine ağırlık verdi. Temel
eseri olan Kapital'i hazırlamaya başladı. 1851-1861 yıllarında New York Daily
Tribune gazetesinin Avrupa muhabirliğini yaptı.
Yapıtları
1844 Elyazmaları Ekonomi Politik ve Felsefe
(1844)
Kutsal Aile (1845)
Alman İdeolojisi (1846)
Felsefenin Sefaleti (1847)
Komünist Manifesto (1848)
Ücretli Emek ve Sermaye (1849)
Fransa'da Sınıf
Savaşımları (1850)
Louis Bonaparte'ın 18 Brumaire'i (1852)
Grundrisse (1858)
Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı (1859)
Bay Vogt (1860)
Ücret Fiyat ve Kâr
(1865)
Kapital ( 1885 2.cilt, 1894 3.cilt ) (1867)
Fransa'da İç Savaş (1871)
Gotha Programı'nın Eleştirisi (1875)
Artı Değer Teorileri (1905)
|
Kaynak
www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=109
.