I Eski devrin insanlarıyla karşılaşır insan, açtığında
sayfalarını bir kitabın; Bugünün insanlarıyla karşılaşır oysa, sokağa çıktığında
insan. Eski devrin insanları, insanları! Çoktan toz toprak
olmuştur kemikleri, geride bıraktıkları; İnsan, ancak güvenerek duygularına, dostluk kurabilir
eskin devrin insanlarıyla. Aynı türden, aynı tüyden gibiyizdir bugünün insanlarıyla, Ama bakın, sanki mum çiğner gibi yavan bir tadları vardır,
konuştuklarında! Taşlarla, mandayla, sığırla yaşarım yalnız başıma, Boş beleş insanlarla vakit harcamaktansa... Kendi zamanına ait olmak zorunda değil ya, ne mutlu
insana; Okuduğu kitaplara bakmalı, öğrenmek için insanın gerçek
zamanını!
II Anadan, serden, yârdan geçerim de geçerim de, Vazgeçemem kitaplarından, bırakamam onları geride. Baştan sona tekrar tekrar gözden geçirmek istiyorum
onları yine, Ama kahretsin ki zaman dar. Zaman dar, acelem var. Klasiklere başlasam sözgelimi, ne vakit göz atabilirim ki
tarihe; Hadi daldım diyelim felsefeye; gözü yaşlı edebiyat bekler
beride. Geri gidiyorum zamanda, gidiyorum onları satın aldığım
günlere- Çil çil altın, binlerce kese! Takmadım, döktüm ne varsa
cepte. Hele bir de bir sayfa, ya da bir satır eksik olmaya
görsün, neler çektim bulmak için, Neler çektim bir ben bilirim, toplamak için eksikleri,
tamamlamak için! Yeni elyazması nüshalar için az mıydı döktüğüm paralar; Gece gündüz ter döküp heba oldu yazmanlar. Ben de kollarıma aldım gece gündüz, kitaplarımı. Ciltsizlere cilt numarası, kimi sarı kimi kırmızı satır
altları. Kaç budak mum ışığı gitmedi, kaç budak mum ışığı, Yorgun düşmüş kalbin kaç bin damla kanı! Ne oğullarım ne torunlarım bilir yaşadıklarımı; Kendi öykülerini ancak kendileri anlatır kitap kurtları. Yavaş yavaş çekidüzen veriyorum kendime bugün, Doğum nedenlerim sayılır hemen herşeyi gerçekleştirmiş
gibiyim... Çok güzel bir duygu doğrusu, kitaplardaki insanların Beklediğini bilmek Ölüler Diyarı’nda. Az kaldı, bitti çoğu; yüzyüze görüşeceğim onlarla; Ve gerek kalmayacak asla, yazdıklarına bir daha bakmaya...
14.03.2008, Ho Çi Min
Kenti, Vietnam
KAYNAK Yüen Mei (1716-1797), Çinli şair
Yüen, M. (1972). Kitaplar üstüne. C. Birch (derleyen).
Anthology of Chinese literature: From the fourteenth century to the present
day, Cilt 2 içinde (s.196-197). New York: Grove Press. *Çeviri ile ilgili önerileri için Ali Rıza Arıcan’a
teşekkürler.