ana sayfa/ editoriyal/  içindekiler/  h@vuz'dakiler/ iletişim-erişim/ yapıt gönderme yerleği/  ilkelerimiz/ arşiv

 
Gölgesizler/ Die Schattenlosen

Toptaş'a Alman Övgüsü

 Hasan Ali Toptaş'ın 'Gölgesizler' kitabı Almancada *Bosch Vakfı'nın desteğiyle yayımlandı.

“Gölgesizler” adlı romanı Almancaya çevrilen yazar Hasan Ali Toptaş, Frankfurter Allgemeine gazetesinde çıkan övgü dolu bir makalede Doğu'nun Kafka'sı olarak nitelendirildi.

PARİS - Almanya'nın prestijli gazetesi Frankfurter Allgemeine Zeitung'da Stefan Weidner imzasıyla 29 Kasım'da yayımlanan makale, Hasan Ali Toptaş'tan övgü dolu sözlerle bahsediyor. Toptaş'ın, Unionsverlag tarafından Türk Kitaplığı seçkisiyle Almancaya çevrilen eseri 'Gölgesizler'in haber başlığı, 'Bizim Franz'ın [Kafka] adı Hasan', altbaşlığı ise 'Türk Mucizesi: Hasan Ali Toptaş'tan Bir Şiir-Roman'. 

Yazısının girişinde Orhan Pamuk'un Alman yayımcısı Michael Krüger'in sözlerine yer veren Weidner, umut verici çağdaş Türk edebiyatına yayınevlerinin dikkatlerini yöneltmesi için, Pamuk'un Nobel Edebiyat Ödülü'nün bir işaret olduğunu hatırlattı. 

Toptaş'ın, yeni Türk edebiyatının geç keşfedilmiş önemli isimlerinden olduğu vurgulanan makalede, 1994'e kadar tanınmayan yazarın adının bugün Orhan Pamuk'un hemen yanında anıldığı belirtildi. Weidner, 'Gölgesizler'le ilgili "İster özel olarak Türkiye ile, isterse genel olarak Doğu ile ilgilensin, her has okura hitap eden ve kökenini inkâr etmeden dünya edebiyatında yerini alan şiirsel bir başyapıt" yorumunda bulundu. 

Yazısında "Toptaş'ın okuru içine çektiği dünya ne kadar dengesiz görünürse görünsün, aslında çok iyi düşünülmüş, kendi iç mantığı olan, gerçekliğin en inandırıcı zeminine oturtulmuş bir dünyadır. Modern Doğu edebiyatının en karakteristik zıtlığı, kent ve taşra, sağduyu ve batıl inanç, modern, merkezi devlet gücü ve kırsal geleneksellik işlenmektedir" ifadelerine yer veren Weidner, övgü dolu yorumlarına şöyle devam etti. "Romanın mükemmel dış olay örgüsü, okurun esere duyduğu hayranlığın çok sınırlı bir bölümünü oluşturuyor. Yapıtın asıl heyecan verici kısmı, birbirinin içine geçen, belirsizleşen zaman ve mekân. Silinen zaman ve mêkan, roman kahramanlarına dış dünyayla pek bağlantısı olmayan, sadece ruhsal gerçeklikle örtüşen bilinçaltının kapılarını açıyor. İşte bu içe doğru kayma, kitabın muhteşem şiirselliğinin kaynağı; dünyanın gerçek anlamda yeniden sihirlenmesi." 

Hasan Ali Toptaş'ı "İslam mistiğinin edebi kazanımlarla zenginleştirilmiş doğulu Kafka'sı" olarak tanımlayan Weidner, Michael Krüger'in haklı olduğunu vurgulayarak, "Pamuk'tan sonra dünya edebiyatına bir genç yazarı daha dahil etmemiz gerekiyor. Eğer Türk Kitaplığı'na sahip olmasaydık, sadece Hasan Ali Toptaş için bile Türkçe öğrenmeye değerdi" sözleriyle yazısını noktalıyor.
'Gölgesizler'le ilgili Spiegel online, Kommune Forum für Politik Ökonomie Kultur, Schweizer Bibliotheksdienst dergi ve İnternet sitelerinde de övgü dolu yorumlar çıktı.

YEŞİM VESPER

Türkische Literatur der Gegenwart 'Die Schattenlosen'

Mit der "Türkischen Bibliothek" ist dem Unionsverlag eine Editionsreihe gelungen, welche die türkische Literatur so präsentiert, dass man das Gefühl hat, sich auf eine lustvolle Entdeckungsreise ins unvertraut Vertraute literarischer Verfahren zu begeben und dabei eine fremde Kultur kennen zu lernen.

Der Roman „Die Schattenlosen“ von Hasan Ali Toptas, der wahrscheinlich interessantesten literatischen Entdeckung seit Orhand Pamuk.

Toptas, geboren 1958 im Südwesten der Türkei, arbeitete ab 1981 als Gerichtsvollzieher und später als Beamter in Finanzämtern. Er ist ein Erzähltalent mit einer engen Beziehung zur türkischen Sprache, der er in seiner klaren Prosa poetische Qualitäten abgewinnt. Bisher hat er drei Sammelbände und vier Romane veröffentlicht. 2006 erhielt er in der Türkei den Orhan-Kemal-Preis.
Ein Signal an die Verlage, sich endlich der vielversprechenden türkischen Literatur der Gegenwart anzunehmen.

Ein Lehrling verschwindet aus dem Frisörsalon eines kleinen anatolischen Dorfes. Auch das schöne Mädchen Güvercin ist verschollen - hat der Dorftrottel sie entführt? Das spurlose Verschwinden greift um sich wie eine Epidemie. Der Bürgermeister, noch siegestrunken nach seiner Wiederwahl, weiß sich nicht mehr zu helfen. Ein Albtraum legt sich über das Dorf. Oder ist dieses Verwirrspiel nur die Erfindung eines in Geschichten vernarrten Kunden, der im Spiegel des Frisörsalons seine Fantasie spielen lässt?

Literaturangaben:
TOPTAS, HASAN ALI: Die Schattenlosen. Roman. Aus dem Türkischen übersetzt von Gerhard Meier. Unionsverlag, Zürich 2006. 247 S., 19,90 €.

 


*“Türkiye Kitaplığı“ Robert Bosch Vakfı İnisyatifi"

Gölgesizler
 Hasan Ali Toptaş

Hasan Ali Toptaş’a 1994’te Yunus Nadi Roman Ödülü’nü kazandıran kitabı “Gölgesizler” Almancaya çevrilerek yayımlandı. İsviçreli yayınevi Unionsverlag’ın “Die Schattenlosen” adıyla yayımladığı kitap, kaybolmak ile var olmak arasındaki ilişkiyi sorguluyor. 

Kayboluşların romanıdır bu. Bir köyde durup dururken kaybolan insanların romanıdır. Bir görünüp bir kaybolanların. Oyunların…
Hayat da bir oyun değil midir zaten? İnsanoğlu da bir görünüp bir kaybolmaz mı bu dünyada? Bir boşluğu doldurur, kim biçtiyse o yeri, o kadarını doldurur işte...
Gölgesizler, Hasan Ali Toptaş’ın 1994 yılında Yunus Nadi Roman Ödülü’nü kazandığı kitabı. Cıngıllı Nuri’nin ‚ruhum daralıyor diyerek çekip gitmesiyle başlıyor. Nuri köyün berberidir, ardında kalan karısı, üç çocuğu ve köyün muhtarı yıllarca arar onu. Ve o kayboluşun gizi çözülemez asla. Roman bu kayboluşla başlayıp,başka kaybolmalarla sürüp gidecektir. Güvercin, yok olacaktır sonra. Gelinlik çağda bir genç kızdır o. Yeni berberin çırağı, tıraş bıçağı almak için çıkacaktır dükkandan ve dönmeyecektir. Kaybolmak ile var olmak arasındaki ilişkidir sorgulanan... Her kayboluş bir var oluş ispatı, her varoluş bir kaybolma ihtimalidir belki de. Hasan Ali Toptaş, gerçeküstücülüğe yakın duran olağanüstü anlatımı, zengin dili ve şaşırtıcı olduğu kadar zorlayıcı kurgusuyla müthiş bir edebiyat eserine imza atıyor. Çok güçlü bir roman olan Gölgesizler de toplum ve birey üzerine düşünmeye çağırıyor.





Hasan Ali Toptaş