DERGİ/ YAYINEVİ HARİTASI

 
Martılar Mavi Uçar - M. Halit Umar
 

   



Martılar Mavi Uçar - Anı/ Şiir

Dr. M. Halit Umar

H@vuz Yayınları
D-Messel/ NL-Rotterdam/ 2004
ISBN 3-9808611-5-5

160 sayfa/ 7.50 €
Büyük boy kapak

Sunum:


Anılar Sofrası


"tüm unutulanlar unutulmuştur
nerededir ve nasıldır soruları
              şaraplara çoktan meze olmuştur
bir sürü isim akılınızda bile kalmamıştır
bütün sevdiklerinizi
                         -tek tek- başkaları almıştıır
anılar güzel bir yemektir sanki
                         - açken yediğiniz-
                         tadı damağınızda kalmıştır."

 

Sadece yaşanılmış olsun diye mi yaşanır? Ağlamalar, gülmeler, sevmeler, sevilmeler, ‘laf olsun' diye midir? Anılarımızı sokaktan gecen bir eskiciye -boş şişeler ya da bir zamanlar giymeye kıyamadığımız bir kazak eskisi gibi- plastik mandal karşılığında mı vereceğiz?
Hayır!
 
Üç harften oluşan ‘anı' sözcüğü müdür dünyanın duvarlarına tırmanmak için parmaklarımızı parçaladığımız? Yoksa anılarımıza tutunarak duvarın üzerine çıkmak, oturup günbatımını seyredebilmek midir tüm amaç?  Bunlar mıdır bizi yaşatan?
Evet!
 
Boş bir şişenin, eski bir kazağın ne kadar değeri olabilir ki demeyin. Nasıl kullanılmış, hatta, üzerine damga vurulmuş bir pul, zarfından özenle çıkartılıp özel bir defterin arasında saklanarak, yıllar sonra değer kazanabiliyor? Belki boş şişeler değil ama üzerindeki etiketlerin de öyle değer kazanabileceğini düşünmüşümdür. Her ne kadar çağımızdaki bu tüketim arsızlığı, bir kazak eskisi için fazla düşünmeye gerek olmadığını, onunla neler yaşandığını bizlere unutturmuş  olsa da!
Sakın sanayide kullanılan, hepsinin birbirine benzediği, dünyayı pisletmekten başka bir işe yaramayan pet/plastik şişelerden bahsettiğimi sanmayın! Ben kendinizin doldurduğu, mantarını sizin kapattığınız, etiketini el yazınızla yazdığınız şişelerden; annenizin, ablanızın veya sevgilinizin size ördüğü kazaklardan bahsediyorum.
 
Peki ne yapacağız tüm bu yaşanmışlıkları, ne olacak  bu şişeler, kazak eskileri?
 
İsterseniz bir tarafa bırakalım şimdi elörgüsü kazaklarımızı. Şişelerden söz edelim:
Binlerce mektup almışızdır eşten-dosttan, yüzlerce armağan. Onlarca fotoğraf, diploma, ödül asmışızdır duvarlarımıza. Acılar, sevinçler, ıslanmışlıklarımız, kurumuşluklarımız vardır dünün düşünde. Ne yaparız bunları? Kimilerini benliğimizde, kimilerini günlüklerimizin arasında... bir kısmını fotoğraflarda dondurup albümlere dizerek, filmini çekerek, sağa sola not ederek, çoğunu ise içdüşümümüzün -loş bir şekilde- ışıklandırılmış mahzenine koymaz mıyız?
 
Bize en çok gerekli olabilecekleri -elimizi attığımızda hemen bulabileceğimiz- rafların görünür yerlerine dizmişizdir. Belirli aralıklarla tozunu almış, titizlikle çevirmişizdir şişeleri; ne zaman açıp içileceğini bilmediğimiz şaraplar gibi. Neler yoktur ki orada? Şişelendirme tarihi, 1946, 1955, 1982, 2000... Etiketlerinde arkadaşlarım, eski evimiz, dolaştığım sokaklar, öptüğüm dudaklar, geziler yazılıdır; doğumlar, ölümler karalanmıştır.
 
Ağzına kadar dolar, çok az yer kalır bir gün mahzende. Bir ara usulca merdivenlerden inilir. Hafif bir gıcırtı duyarsınız içdüşümünüzde açılırken kapı. Ana ışık yakılır. Yıllar yılı -belirli aralıklarla- çevrilen, tozu alınan, eskiyen, yıllanan; kimilerinin gerçekten yenisine karşın daha çok değer kazandığını, kimilerinin ise yanlış mantar tıkanmış, hava sızdırmış; bozulmuş olduğunu görüsünüz. Birkaç şişenin boşuna yer kapladığını düşünür, üzülürsünüz. Kaldırıp atamazsınız. Günlerce, aylarca şişeler elden geçirilir. Etiketler -yeniden- tek tek irdelenir. Bunları yaparken bir düşünce sarar, bir telaş alır insanı. "Ben bu kadar şarabı tek başıma nasıl içerim?" sorusunu sorarsınız kendinize. Bunun bir tek çözüm olduğuna karar verirsiniz: Eş-dost çağrılmaya, masaya taze ekmek, sızma zeytinyağında yüzen yeşil zeytin, yıllanmış şaraplar konmaya başlanır.
 
"Boş şişeler, bunları ne yapacaksınız?" diye sorar sofradakilerden biri.
"Elbet günün birinde bir eskici geçer sokaktan." diye cevap verir Mustafa Halit Umar. "Elbet bir gün şişelerin etiketlerine not edilenleri birileri merak eder, okur." der, buyur ettiği dostlarına. Sonra masanın üzerinde duran şişelerden birini büyük bir özenle alır. Etiketine bakar. Zorla okunan rakam 1962'dir. Yıllar etiketi neredeyse okunamaz derecede eskitmiştir. Gözlüklerini takar, masamın üzerindeki mumu yanına çeker; ışığının altına doğru yatırır şişeyi. Brezilyalı Adelmar Tavares'den not ettiği bir öyküyü okumaya başlar ‘Anılar Sofrası'nda:
 
"- Tenorio Baba, siz hiç deniz kızlarının şarkısını işittiniz mi?
Tenorio Baba, piposunu kıyıya çekilmiş eski sandalın bordasına vurdu. Sayısız hatıralarla yüklü başını eğdi ve düşünmeye başladı.
Mehtap, oturduğumuz takanın üzerinde Tenorio Baba'nın enginlerin güneşiyle yanmış yüzünü aydınlatıyor, beyaz kumsalın fonunda ihtiyar balıkçının zayıf ve uzun silueti büsbütün ortaya çıkıyordu. Tenorio Baba'nın açık gömleğinden göğsüne değen beyaz sakalına baktıkça, kendimi efsanevi bir velinin karşısında zannediyordum.
Her gün kapısının önünde, burnunun ucuna düşmüş gözlükleri ve kulaklarına kadar geçmiş beresiyle, öksüre tıksıra kitap okuyan ihtiyarcıktan o kadar farklıydı ki şu anda.
Eski deniz kurdu, artık emekliye çıkmıştı. Yemyeşil ağaçları, serseri yelkenleri, aşk şarkıları ve neşeli evleriyle ışık dolu Ponta – Evela'ya karşı, mahzun bir filozof kayıtsızlığıyla yaşıyordu.

- Elbette işittim, diye söze başladı. Tam yedi taneydiler. Böyle bir geceydi. Teker teker suyun yüzüne çıktıklarını görmüştüm. Çocuk sayılacak bir yaştaydım. Balık avından dönüyordum. Ayın ışıklarıyla yıkanan deniz, bir göl kadar sakindi.
Birincisinin elinde bir gül demeti vardı ve şarkı söylüyordu. Ah bu deniz kızları ne kadar güzel şarkı söylerler.
"Ben 'Hülya'yım. Bana gel; yaşaman için sana yardım edeceğim; hayatı tatlılaştıracağım." diyordu.
Fakat o anda melekler gibi kanatları, zümrüt gibi yeşil gözleri olan ikincisi; şarkıya şunları ilave etmişti:
"Bana gel, ben 'Aşk'ım. O sana hülyayı vaat ediyor. Fakat hayal kurmanın asıl manasını sana veremeyecektir. Onun için aşık ol..."
Üçüncüsü:
"Ümit et," dedi, "ben Ümit'im. Hayal kurmadan ve aşık olmadan önce beni dinle. Bensiz hülya ve aşk neye yarar ki? Sana söyleyecek ne güzel şeylerim var benim."
Üçü de:
"'Zafer'e bak, 'Zafer'e..." diye koro halinde şarkıya devam ettiler.
Zafer, güzel beyaz kollarında bir taç taşıyordu. Sesi baş döndürecek kadar büyülüydü.
Beşincisi ise şarkı söylememiş, sadece gülümsemişti. Avuçları altın ve mücevherle doluydu. Taşıdığı servet, ay ışığında pırıl pırıl parlıyordu. Kendisi esmer ve güzel, gözleri gece gibi siyah ve derindi.
"Ben 'Servet'im," diyordu. "Senin gerçek ve tek dostun. Benimle 'Hayal'e, 'Aşk'a, Ümit'e ve 'Zafer''e sahip olabilirsin. Seni kimsenin sevemeyeceği kadar seveceğim. Sütunları, incilerden, mercanlardan yapılmış saraylar vereceğim sana sevgilim. Hasretle seyrettiğin ötekilerin hepsi, birer köpükten ibaret yalanlardır. Onların hepsi yalandır, yalan..."
O sırada birden gözlerim kamaştı. Sevimli ve vakur "Saadet" yükseliyor, tatlı sesiyle:
"Sana arılar vereceğim
Koyunlar vereceğim sana,
Ağaçlar, ballar vereceğim."
Diyordu.
Servet gülerek:
"Bu da sadece köpük." dedi.
Ben kendimi deniz kızlarının şarkısına kaptırmıştım. Nihayet bir kamelya kadar beyaz olan yedincisi gözüktü. Bütün arkadaşları onun geniş kanatları altında toplandılar. O öyle bir kahkaha attı ki içimi bir korku kapladı.
"Ben 'Hayat'ım. Sana 'Hülya'yı, Aşk'ı, 'Ümit'i, 'Zafer'i, 'Servet'i, 'Saadet'i yalnız ben verebilirim balıkçı çocuğu. Bunların hepsi yalancı!" dedi. Daha hızlı gülmeye başladı ve ötekilerin şarkılarını sulara gömerek, kendisi de denizin derinliklerinde kayboldu.
Merakla ve pek safça:
- Tenorio Baba, onları tekrar gördünüz mü, diye sordum.
Omuzlarını silkti:
- Evet gördüm, dedi. Hayal ettim, sevdim, ümitlendim, acı çektim.
(Ve piposunu temizleyip tekrar doldurdu, yaktı; ihtiyar bakışlarını bembeyaz gecenin nihayetlerinde gezdirdi.)
- Meğer en yalancısı, en güzel olanıymış.
Hangisi olduğunu soran gözlerime bakarak içini çekti:
- Hayat, dedi."
 

                                                                           Nida Öz, 28 12 2003







ÖZ YAPIM oHGHer tür kitap, CD/ MS/ DVD/ VC yapımı, alım ve satımı Sahibi: Sibel Öz & Nida Öz Sicil NO. HRA 6900Vergi numarası: 07 353 30174  ÖZ YAPIM oHG Offene Handelsgesellschaft Herstellung von und den Einzelhandel mit Tonträgern, Videos undBüchern aller Art Geschäftsführer: Sibel Öz & Nida Öz  Amtsgericht Darmstadt - HRA 6900 Umsatzsteuer-Nummer: 07 353 30174 ÖZ YAPIM oHGDarmstädter Str. 3364409 Messel/ DeutschlandTel.: +49 (0) 6159 717950Fax: +49 (0) 6159 715195Mobil: +49 (0) 172 6940633E-Mail/ Weboezyapim@t-online.dehttp://havuz.de


    ® Öz Yapım oHG   H@vuz Yayınları - Kitaplar                             ©  Dergi H@vuz  ISSN 1864-0524